Η κλιμάκωση της έντασης μεταξύ Ιράν και Ισραήλ προκαλεί έντονες ανησυχίες για την ασφάλεια των θαλάσσιων εμπορικών διαδρόμων, με αποτέλεσμα τα Στενά του Ορμούζ να επανέρχονται δυναμικά στο επίκεντρο της διεθνούς προσοχής.
Η συγκεκριμένη θαλάσσια δίοδος, που αποτελεί μία από τις πιο κρίσιμες πύλες μεταφοράς πετρελαίου και εμπορευμάτων παγκοσμίως, ήδη επιβαρύνει σημαντικά τη ναυτιλία λόγω των υψηλών ασφαλίστρων πολεμικού κινδύνου.
Σύμφωνα με ναυλομεσιτικές πηγές, τα ασφάλιστρα κυμαίνονται από 0,05% έως 0,07% της αξίας του πλοίου για παραμονή επτά ημερών στην περιοχή. Για ένα VLCC αξίας 100 εκατ. δολαρίων, το κόστος αυξάνεται από 125.000 σε 200.000 δολάρια.
Όπως αποκαλύπτουν οι Financial Times, η ασφάλιση πλοίων στην περιοχή έχει αυξηθεί άνω του 60% από την έναρξη της κρίσης.
Παράλληλα, σύμφωνα με την Clarksons Research, το κόστος ναύλωσης μεγάλων πετρελαιοφόρων μέσω του Ορμούζ έχει υπερδιπλασιαστεί. Η ημερήσια τιμή για ένα VLCC που μεταφέρει 2 εκατ. βαρέλια από τον Περσικό Κόλπο προς την Κίνα, εκτινάχθηκε από 19.998 σε 47.609 δολάρια σε μόλις λίγες ημέρες.
Η αύξηση αυτή ξεπερνά κατά πολύ το 12% του δείκτη Baltic Dirty Tanker, που παρακολουθεί τις παγκόσμιες τιμές των δεξαμενόπλοιων.
Εναλλακτικές διαδρομές
Σύμφωνα με τη συμβουλευτική εταιρεία Drewry, σε περίπτωση που το Στενό του Ορμούζ καταστεί απροσπέλαστο, εξετάζονται εναλλακτικές διαδρομές μέσω λιμένων του Ομάν (Duqm, Sohar) και του Khorfakkan στα ΗΑΕ.
Ωστόσο, οι επιλογές αυτές απαιτούν πολυμεταφορικές λύσεις (χερσαία και σιδηροδρομική μεταφορά), με αποτέλεσμα αυξημένα κόστη και καθυστερήσεις.
Μια ακόμη εναλλακτική είναι η διέλευση μέσω του Κόλπου της Άκαμπα, όμως υποδομικοί περιορισμοί και γεωπολιτικές εντάσεις καθιστούν δύσκολη την εφαρμογή της.
Η Drewry προειδοποιεί πως οι εναλλακτικές διαδρομές, αν και τεχνικά εφικτές, συνεπάγονται επιχειρησιακές και οικονομικές προκλήσεις, όπως αυξημένο λειτουργικό κόστος, καθυστερήσεις και σύνθετο συντονισμό εφοδιαστικής αλυσίδας.
Η σημασία της ροής μέσω Ορμούζ
Η διατήρηση της πρόσβασης στα Στενά του Ορμούζ είναι ζωτικής σημασίας, όχι μόνο για τις αγορές ενέργειας, αλλά και για την προμήθεια βασικών αγαθών στη Μέση Ανατολή — σιτηρά, χημικά, μηχανήματα, έπιπλα — από τα οποία πολλές χώρες του Κόλπου εξαρτώνται πλήρως.
Έντονη ανησυχία προκάλεσε και η σύγκρουση δύο πετρελαιοφόρων τη Δευτέρα κοντά στα Στενά του Ορμούζ. Παρότι τα αίτια παραμένουν αδιευκρίνιστα, ασφαλιστικοί κύκλοι μιλούν για παρεμβολές ή ηλεκτρονικό πόλεμο, με το ένα πλοίο να εκπέμπει άτυπα σήματα.
Η γεωπολιτική αστάθεια εντείνει τους φόβους για μετατροπή της περιοχής σε ζώνη υψηλού κινδύνου, με σοβαρές επιπτώσεις για την παγκόσμια ναυτιλία και την τιμή του πετρελαίου.
Κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης του IMO στο Λονδίνο, Ιράν και Ισραήλ αντάλλαξαν έντονες κατηγορίες.
Η ιρανική αντιπροσωπεία κατηγόρησε το Ισραήλ για παράνομες επιθέσεις σε εγκαταστάσεις στο Νατάνζ και την Ασαλουίε, απειλώντας ότι «η κλιμάκωση στη θάλασσα είναι αναπόφευκτη» χωρίς διεθνή παρέμβαση.
Ο πρώην Υπουργός Οικονομίας του Ιράν, Ehsan Khandouzi, δήλωσε ότι η διέλευση δεξαμενόπλοιων πρέπει να γίνεται μόνο με ιρανική άδεια.
Αντίστοιχα, η ισραηλινή πλευρά κατηγόρησε το Ιράν ότι στηρίζει τους Χούθι στην Υεμένη και απειλεί ευθέως τη διεθνή ναυσιπλοΐα, μετατρέποντας την Ερυθρά Θάλασσα σε εμπόλεμη ζώνη.
Ο Διεθνής Ναυτιλιακός Οργανισμός (IMO) επανέλαβε τη δέσμευσή του για ουδετερότητα και διασφάλιση της θαλάσσιας ασφάλειας, λαμβάνοντας υπόψη τις καταγγελίες και των δύο πλευρών.
Με πληροφορίες από Financial Times
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
