Η απόφαση του ΣτΕ για την επαναφορά του 13ου και 14ου μισθού των δημοσίων υπαλλήλων έχει βαρύνουσα σημασία, καθώς αν δικαιωθούν οι προσφεύγοντες, θα ανοίξει ο δρόμος για την επαναφορά των δώρων και για τους συνταξιούχους.
Σύμφωνα με νομικούς κύκλους, η υπόθεση είναι δύσκολη αλλά δεν αποκλείεται η απόφαση, που θα δημοσιοποιηθεί μετά το καλοκαίρι, να ανοίξει ένα «παράθυρο» για τη μερική έστω επαναφορά των δώρων με βάση την κοινοτική οδηγία για τη σύγκλιση των μισθών του δημοσίου και του ιδιωτικού τομέα, στην οποία αναφέρθηκαν τόσο οι εισηγητές του ΣτΕ όσο και οι δικηγόροι της ΑΔΕΔΥ και αποτελεί το σημείο-κλειδί.
Η αγωγή κατά του Δημοσίου
Στην πιλοτική δίκη που διεξήχθη χθες, μετά από αίτηση της ΑΔΕΔΥ, συζητήθηκε η αγωγή κατά του Δημοσίου από εκπαιδευτικό δημόσιο υπάλληλο, ο οποίος διεκδικεί για τα έτη 2023 και 2024 την καταβολή του 13ου και 14ου μισθού, συνολικού ποσού 6.278 ευρώ, με το επιχείρημα ότι η χώρα δεν αντιμετωπίζει πλέον κίνδυνο χρεοκοπίας, ούτε βρίσκεται σε δημοσιονομικούς περιορισμούς σαν και αυτούς που εφαρμόστηκαν με τα μνημόνια που έφεραν την κατάργηση των δώρων στο Δημόσιο.
Ο προσφεύγων στην Δικαιοσύνη υποστηρίζει, μεταξύ άλλων, ότι η παράλειψη του νομοθέτη να επαναφέρει τα επιδόματα εορτών και αδείας αντίκειται στο Σύνταγμα και ειδικότερα στις αρχές της ανθρώπινης αξίας, της ισότητας, της ισότητας στα δημόσια βάρη και της αναλογικότητας, καθώς και σε διατάξεις του Ευρωπαϊκού δικαίου (Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης και οδηγία 2022/2041/ΕΕ).
Παράλληλα, υποστηρίζει ότι θα έπρεπε, σε κάθε περίπτωση, να του καταβληθούν ευθέως τα ζητούμενα ποσά, μέσω της επέκτασης και στον ίδιο διατάξεων του ατομικού Εργατικού Δικαίου, λόγω της επιβαλλόμενης από την Ευρωπαϊκή οδηγία 2022/2041/ΕΕ ίσης μεταχείρισης των εργαζομένων του ιδιωτικού και δημοσίου τομέα, αναφορικά με τη διασφάλιση επαρκούς κατωτάτου μισθού ο οποίος να εγγυάται την αξιοπρεπή διαβίωσή τους.
Η στάση του Δημοσίου
Από την πλευρά τους, οι εισηγητές και οι δικηγόροι του Δημοσίου υποστήριξαν ότι η επαναφορά των δώρων θα έχει «μόνιμο ετήσιο δημοσιονομικό κόστος 1,37 δισ. ευρώ χωρίς εργοδοτικές εισφορές και συνολικώς 1,55 δισ. ευρώ συμπεριλαμβανομένων των εργοδοτικών εισφορών».
Στο ίδιο μήκος κύματος, το οικονομικό επιτελείο έχει διαμηνύσει ότι δεν υπάρχουν περιθώρια για ικανοποίηση των διεκδικήσεων λόγω δημοσιονομικού κόστους, επισημαίνοντας ότι θα υπάρξει κίνδυνος εκτροχιασμού και πιθανής εκκίνησης της διαδικασίας υπερβολικού δημοσιονομικού ελλείμματος.
Η ευρωπαϊκή οδηγία
Στην οδηγία για τη σύγκλιση των κατώτατων αμοιβών σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα αναφέρθηκε και ο εισηγητής του ΣτΕ. Ωστόσο, η οδηγία 2022/2241 Ε.Ε. εφαρμόζεται μεν από την κυβέρνηση με τον νόμο 5163/2024 και προβλέπει τον καθορισμό εισαγωγικού μισθού 880 ευρώ στο Δημόσιο, ίσο δηλαδή με τον κατώτατο μισθό στον ιδιωτικό τομέα, πλην όμως στο Δημόσιο δεν περιλαμβάνονται τα Δώρα που λαμβάνουν οι εργαζόμενοι στον ιδιωτικό τομέα.
Η πλευρά της ΑΔΕΔΥ
Η δικηγόρος της ΑΔΕΔΥ επισήμανε ότι τα επιδόματα νομοθετήθηκαν αρχικά το 1951 και το 2012 καταργήθηκαν, όμως τώρα δεν υπάρχουν οι οικονομικές συγκυρίες του 2012 και υπάρχει παράλειψη της Πολιτείας να τα επαναφέρει, προκειμένου οι δημόσιοι υπάλληλοι να εξασφαλίσουν ένα αξιοπρεπές επίπεδο διαβίωσης, με αποτέλεσμα να παραβιάζεται η Ευρωπαϊκή νομοθεσία και η συνταγματική αρχή της ισότητας. Και ενώ υπάρχουν δημοσιονομικά πλεονάσματα, τα επιδόματα δεν επαναφέρονται.
Ο δικηγόρος Λουκάς Αποστολίδης, που έχει αναλάβει τις αγωγές των συνταξιούχων για τη διεκδίκηση της 13ης και 14ης σύνταξης, τονίζει ότι «πρόκειται για μια πολύ δύσκολη υπόθεση. Ωστόσο, εμείς θα καταθέσουμε ομαδικές αγωγές συνταξιούχων τον Ιούλιο προκαλώντας νέα πολιτική δίκη».
→ Διαβάστε επίσης: Δώρα δημοσίων υπαλλήλων: Τους ερχόμενους μήνες η απόφαση της πολιτικής δίκης στο ΣτΕ
Όπως επισημάνθηκε ενώπιον της μείζονος Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας, θα πρέπει:
1. Να ελεγχθεί αν η περίοδος της αγωγής για τα Δώρα εμπίπτει εν όλω ή εν μέρει στην περίοδο μετά τη λήξη της προθεσμίας (15.11.2024) μεταφοράς της Οδηγίας.
2. Να ερμηνευθούν οι ορισμοί της Οδηγίας, αν θεσπίζουν και επιταγές για άνευ ετέρου εξομοίωση μισθών και μάλιστα μεταξύ των εργαζομένων στον ιδιωτικό και στον δημόσιο τομέα, περαιτέρω δε, αν η εξομοίωση αφορά κατωτάτους μόνο μισθούς, αν υφίσταται ενωσιακή έννοια τέτοιου κατωτάτου μισθού, πώς αυτή συγκροτείται και ποια τα περιθώρια των κρατών-μελών για άλλη, διαφορετική διάπλαση των μισθών (κατωτάτων ή μη) κατά κατηγορίες.
3. Να ερευνηθεί ποια είναι η νομοθετική διάπλαση των αποδοχών των πολιτικών δημοσίων υπαλλήλων (διαχρονικώς, λαμβανομένου υπόψη και του ν. 4354/2015), συγκρινόμενη προς αυτήν των αποδοχών των εργαζομένων με σχέση εξηρτημένης εργασίας ιδιωτικού δικαίου, κατά το Εργατικό Δίκαιο.
Ειδικότερα, ο εισηγητής μεταξύ των άλλων, ανέφερε:
«Σε ό,τι αφορά την οδηγία 2022/2041, παρατηρείται ότι αυτή έχει μεταφερθεί στην ελληνική έννομη τάξη με τον ν. 5163/2024, ο οποίος καταλαμβάνει (άρ. 3 παρ. 1) και τους δημοσίους πολιτικούς υπαλλήλους. Ο ενάγων ισχυρίζεται ότι ο νομοθέτης του ν. 5045/2023 παρέλειψε να ενσωματώσει τα επίμαχα επιδόματα στις αποδοχές των δημοσίων υπαλλήλων κατά παράβαση σαφών ορισμών (άρ. 6 παρ. 1) της Οδηγίας αυτής, την οποία πλημμελώς μετέφερε κατ’ αυτόν ο ν. 5163/2024 και η οποία επιτάσσει ίση μεταχείριση των εργαζομένων σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα – και μάλιστα από την άποψη της (επιδιωκτέας, ισάξιας, εν όψει του εκάστοτε κόστους διαβίωσης) αγοραστικής δύναμης των κατωτάτων μισθών [άρ. 5 παρ. 2 (α) αυτής]. Έτσι, ο τρόπος καθορισμού (νομοθετικώς) του κατωτάτου μισθού στον δημόσιο τομέα καταλήγει στο αποδοκιμαζόμενο από την Οδηγία αποτέλεσμα να υφίστανται δυσμενή εις βάρος τους διάκριση οι μισθοδοτούμενοι βάσει του ν. 5045/2023 έναντι των εργαζομένων με σχέση εξηρτημένης εργασίας στον ιδιωτικό τομέα.
Τούτο δε, διότι, προκειμένου για τους εργαζομένους στον ιδιωτικό τομέα, τα επιδόματα εορτών και αδείας αποτελούν αναπόσπαστο εγγυημένο τμήμα των μηνιαίων αποδοχών τους, συνδιαμορφώνοντας τον κατώτατο εγγυημένο μισθό τους, πράγμα που δεν συμβαίνει στους πολιτικούς δημοσίους υπαλλήλους. Από αυτήν την άποψη, ο ενάγων θεωρεί ότι δεν θεραπεύεται η πλημμέλεια της εσφαλμένης μεταφοράς της Οδηγίας από τη ρύθμιση που εισήγαγε το άρθρο 14 του ν. 5163/2024 και η οποία προβλέπει μία, υπό προϋποθέσεις, αναπροσαρμογή των βασικών μισθών των δημοσίων υπαλλήλων κατά ποσό ίσο με την ονομαστική αύξηση του κατωτάτου μισθού σύμφωνα με την εργατική νομοθεσία [άρθρα 134 παρ. 1, 134Γ παρ. 1 (α) του Κώδικα Ατομικού Εργατικού Δικαίου]».
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
