Σε ανοιχτή γραμμή φέρονται να βρίσκονται ο ειδικός απεσταλμένος των ΗΠΑ Στιβ Γουίτκοφ και ο Ιρανός Υπουργός Εξωτερικών Αμπάς Αρακτσί, με τους δύο να έχουν επανειλημμένως τηλεφωνικές επικοινωνίες από την αρχή των ισραηλινών επιθέσεων κατά του Ιράν την περασμένη εβδομάδα, σε μια προσπάθεια να βρεθεί διπλωματική λύση στην κρίση, σύμφωνα με τρεις διπλωμάτες που μίλησαν στο Reuters.
Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, που ζήτησαν ανωνυμία λόγω της ευαισθησίας του ζητήματος, ο Αρακτσί ξεκαθάρισε ότι η Τεχεράνη δεν θα επιστρέψει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων αν δεν σταματήσουν πρώτα οι ισραηλινές επιθέσεις, οι οποίες ξεκίνησαν στις 13 Ιουνίου.
Αμερικανική πρόταση για εμπλουτισμό ουρανίου εκτός Ιράν
Οι συνομιλίες, όπως αναφέρουν οι διπλωμάτες, περιλάμβαναν και σύντομη αναφορά σε πρόταση των ΗΠΑ προς το Ιράν, η οποία είχε παραδοθεί στα τέλη Μαΐου. Η πρόταση αφορά τη δημιουργία περιφερειακής κοινοπραξίας για τον εμπλουτισμό ουρανίου εκτός ιρανικού εδάφους – μια πρόταση που η Τεχεράνη έχει απορρίψει μέχρι στιγμής.
Αμερικανοί και Ιρανοί αξιωματούχοι δεν απάντησαν σε αιτήματα του Reuters για σχολιασμό.
Οι φετινές τηλεφωνικές συνομιλίες θεωρούνται οι πιο ουσιαστικές απευθείας επαφές από τότε που ξεκίνησαν διαβουλεύσεις τον Απρίλιο. Τότε, οι δύο άνδρες είχαν ανταλλάξει μερικά λόγια σε Ομάν και Ιταλία, μετά από γύρους έμμεσων συνομιλιών.
«Ευελιξία» υπό όρους από την Τεχεράνη
Διπλωμάτης από την περιοχή, με γνώση της ιρανικής θέσης, ανέφερε ότι ο Αρακτσί είπε στον Γουίτκοφ πως η Τεχεράνη θα μπορούσε να δείξει ευελιξία στο πυρηνικό ζήτημα, αν οι ΗΠΑ πίεζαν το Ισραήλ να σταματήσει τις επιθέσεις.
Ευρωπαίος διπλωμάτης προσέθεσε: «Ο Αρακτσί είπε στον Γουίτκοφ ότι το Ιράν είναι έτοιμο να επιστρέψει στις διαπραγματεύσεις, αλλά όχι όσο συνεχίζονται οι βομβαρδισμοί».
Άλλος περιφερειακός διπλωμάτης ανέφερε ότι η πρώτη τηλεφωνική κλήση έγινε με πρωτοβουλία των ΗΠΑ, οι οποίες κατέθεσαν και νέα πρόταση για άρση του αδιεξόδου.
Διαφωνία για τον εμπλουτισμό ουρανίου
Ο Πρόεδρος Τραμπ ζητά να τερματιστεί ο εμπλουτισμός ουρανίου από το Ιράν εντός της επικράτειάς του, ενώ ο Ανώτατος Ηγέτης του Ιράν Αγιατολάχ Χαμενεΐ δηλώνει ότι το δικαίωμα της χώρας του στον εμπλουτισμό δεν είναι διαπραγματεύσιμο.
Ο Τραμπ κρατά κλειστά τα χαρτιά του σχετικά με το αν θα διατάξει στρατιωτική εμπλοκή των ΗΠΑ στην ισραηλινή επιχείρηση, που έχει ως στόχο να καταστρέψει το πυρηνικό πρόγραμμα και τις βαλλιστικές δυνατότητες του Ιράν. Ωστόσο, άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο επιστροφής στη διπλωματία, λέγοντας ότι Ιρανοί αξιωματούχοι θέλουν να επισκεφθούν την Ουάσινγκτον για συνομιλίες.
Κινητικότητα σε ΗΠΑ και Ευρώπη
Ο Τραμπ απέρριψε πρόταση του Προέδρου Εμανουέλ Μακρόν νωρίτερα μέσα στην εβδομάδα, όταν ο Γάλλος ηγέτης δήλωσε ότι ο Τραμπ είχε προτείνει στους G7 κατάπαυση πυρός και έναρξη ευρύτερου διαλόγου.
Ευρωπαίοι αξιωματούχοι βρίσκονται σε συντονισμό με τον Υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ Μάρκο Ρούμπιο, ο οποίος συμμετείχε στη σύνοδο κορυφής του G7.
Η Βρετανία, η Γαλλία και η Γερμανία (γνωστές ως E3) είχαν τηλεδιάσκεψη με τον Αρακτσί την Κυριακή, και αναμένεται να τον συναντήσουν την Παρασκευή στη Γενεύη, σύμφωνα με τον εκπρόσωπο του ιρανικού ΥΠΕΞ Εσμαΐλ Μπαγκάι και Ευρωπαίο αξιωματούχο.
Νωρίτερα μέσα στην εβδομάδα, τόσο ο Ρούμπιο όσο και ο Αρακτσί ανέφεραν σε ξεχωριστές συνομιλίες με Ευρωπαίους την πιθανότητα διπλωματικής πρωτοβουλίας, όπως ανέφεραν τρεις διπλωμάτες.
Ο Τραμπ
Ανώτερος Ευρωπαίος διπλωμάτης δήλωσε ότι από τη σύνοδο του G7 προέκυψε πως ο Τραμπ θέλει οι επιχειρήσεις να τελειώσουν γρήγορα και οι Ιρανοί να συνομιλήσουν απευθείας μαζί του, αλλά ταυτόχρονα τους καθιστά σαφές ότι πρέπει να αποδεχτούν τους όρους του αν θέλουν ειρήνη.
Δεδομένων των ισραηλινών επιθέσεων και της ρητορικής του Τραμπ, οι διπλωμάτες σημειώνουν ότι το Ιράν δεν μπορεί αυτή τη στιγμή να έχει δημόσιες επαφές με τις ΗΠΑ, αλλά βλέπει μια συνάντηση με τους Ευρωπαίους ως πιο ρεαλιστική διέξοδο για την προώθηση της διπλωματίας.
Με πληροφορίες από Reuters
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
