Ο 10λογος των μεγάλων σιδηροδρομικών έργων υπό κατασκευή - Από την Πελοπόννησο μέχρι τον Προμαχώνα

Στόχος είναι η βελτίωση της εικόνας του σιδηροδρομικού δικτύου, ώστε να γίνει ανταγωνιστικό προς τις οδικές μεταφορές

Τα σιδηροδρομικά έργα στην Ελλάδα την τελευταία 20ετία έχουν μια ξεχωριστή θέση στην ειδησεογραφία των έργων. Μπορεί οι αυτοκινητόδρομοι να είναι πιο «λαμπερά» έργα, όμως τα έργα σταθερής τροχιάς και δη αυτά του τρένου είναι από εκείνα που παρουσιάζουν μεγαλύτερο ενδιαφέρον.

Ενας σημαντικός παράγοντας είναι το γεγονός ότι, σε αντίθεση με το δίκτυο αυτοκινητοδρόμων, στα σιδηροδρομικά έργα είμαστε στα μισά του δρόμου. Ο διάδρομος Αθήνας-Θεσσαλονίκης είναι κατά βάση ο μόνος που είναι λειτουργικά αναβαθμισμένος και μπορεί κάποιος να χρησιμοποιήσει το τρένο σε ένα express δρομολόγιο 4 ωρών.

Οι υπόλοιπες γραμμές είτε είναι ημιτελείς (π.χ. η γραμμή Αθήνα-Πάτρα), είτε είναι τοπικές που χρήζουν αναβάθμισης (το δίκτυο της Θεσσαλίας), είτε απαιτούνται επεκτάσεις όπως στον Προαστιακό της Αθήνας.

Παράλληλα, τα έργα αυτά έχουν χρηματοδότηση από μεγάλα ευρωπαϊκά προγράμματα (ΕΣΠΑ και CEF) και έχουν ως στόχο τη βελτίωση της εικόνας του σιδηροδρομικού δικτύου ώστε να γίνει ανταγωνιστικό προς τις οδικές και αεροπορικές (σε κάποιες περιπτώσεις) μεταφορές.

Η δεκάδα των μεγάλων έργων

Παρακάτω θα δούμε ποια είναι τα 10 μεγαλύτερα εν εξελίξει σιδηροδρομικά έργα που υλοποιεί η ΕΡΓΟΣΕ και θα επιχειρήσουμε να συγκεντρώσουμε το αποτύπωμά τους, όταν αυτά ολοκληρωθούν και παραδοθούν σε λειτουργία στον ΟΣΕ, που είναι και ο διαχειριστής της υποδομής του ελληνικού δικτύου.

1. Σιδηροδρομική Γραμμή Αθήνα-Πάτρα, τμήμα Ψαθόπυργος-Ρίο, έργα υποδομής

Σήμερα είναι η μεγαλύτερη εν εξελίξει εργολαβία στη γραμμή Αθήνα-Πάτρα. Αφορά στη δημιουργία της υποδομής στο τμήμα από τον Ψαθόπυργο μέχρι το Ρίο. Ουσιαστικά είναι ένα έργο που προετοιμάζει την επόμενη εργολαβία για γραμμές (επιδομή), ηλεκτροκίνηση, σηματοδότηση και σταθμούς. Το κόστος με το ΦΠΑ φτάνει τα 174 εκατ. ευρώ. Τα έργα ξεκίνησαν το 2017 από την GD Infrastrutture και αναμένεται να ολοκληρωθούν το 2023.

2. Ανάταξη σηματοδότησης κατά τμήματα της γραμμής Αθήνα-Θεσσαλονίκη-Προμαχώνας

Η υλοποίηση της εν λόγω σύμβασης είναι απολύτως αναγκαία καθώς παρέχει στον ΟΣΕ τη δυνατότητα πλήρους λειτουργίας της σηματοδότησης-τηλεδιοίκησης και συνεπώς μέγιστη ασφάλεια στην κυκλοφορία των συρμών.

Παρέχει τη μεγαλύτερη ευελιξία σε χειρισμούς μειώνοντας τυχόν καθυστερήσεις, καθώς η εποπτεία της γραμμής θα γίνεται από μεγάλα Κέντρα Τηλεδιοίκησης.

Παρέχει επίσης τη δυνατότητα, σε συνδυασμό και με άλλα υποσυστήματα, σε μεγάλα τμήματα του δικτύου να αναπτυχθεί ταχύτητα έως 200 Km/h (αντί των 160 Km/h που είναι σήμερα), μειώνοντας τον χρόνο της διαδρομής Αθήνα-Θεσσαλονίκη. Το κόστος με τον ΦΠΑ φτάνει τα 41 εκατ. ευρώ. Η εργολαβία ξεκίνησε το 2014 από το σχήμα Τομή-Alstom και αναμένεται να ολοκληρωθεί τους επόμενους μήνες.

3. Σιδηροδρομική σήραγγα Σεπολίων

Το αντικείμενο του έργου αφορά στην κατασκευή τετραπλού σιδηροδρομικού διαδρόμου μήκους 2,36 χλμ., εκ των οποίων τα 1,91 χλμ. υποβαθμισμένου / υπογειοποιημένου, ο οποίος ξεκινά από την έξοδο του Σ.Σ. Αθηνών προς Θεσσαλονίκη (ΧΘ 10+821) και καταλήγει στις Τρεις Γέφυρες (ΧΘ 13+181) στη περιοχή Σεπολίων του Δήμου Αθηναίων όπου συναντά τον κατασκευασμένο και σε λειτουργία τετραπλό σιδηροδρομικό διάδρομο. Το κόστος με τον ΦΠΑ φτάνει τα 151 εκατ. ευρώ. Η εργολαβία ξεκίνησε το 2018 από το σχήμα ΙΝΤΡΑΚΑΤ-Σιδηροδρομικά Εργα και αναμένεται να ολοκληρωθεί το 2025.

4. Κανονικοποίηση-Ηλεκτροκίνηση μονής σιδηροδρομικής γραμμής Ισθμός-Λουτράκι

Αντικείμενο του έργου είναι η μετατροπή της υφιστάμενης μονής μετρικής γραμμής Ισθμού - Λουτρακίου σε κανονικού εύρους ηλεκτροκινούμενη γραμμή και η τελική σύνδεσή της, στην περιοχή του Ισθμού, με την υπάρχουσα Σιδηροδρομική Γραμμή Υψηλών Ταχυτήτων (Σ.Γ.Υ.Τ.), του Προαστιακού Σιδηροδρόμου που λειτουργεί μεταξύ Κιάτου - Κορίνθου - Αεροδρομίου. Το κόστος του έργου με τον ΦΠΑ είναι 14,8 εκατ. ευρώ. Η εργολαβία ξεκίνησε το 2018 από το σχήμα Μυτιληναίος-Ξανθάκης και εκτιμάται πως θα ολοκληρωθεί τους επόμενους μήνες.

5. Νέες σιδηροδρομικές γέφυρες Γαλλικού ποταμού

Το αντικείμενο του έργου αφορά στην κατασκευή των 2 νέων σιδηροδρομικών γεφυρών (άνοδος - κάθοδος), στη Χ.Θ. 9+184 της Γραμμής Θεσσαλονίκης - Φλώρινας, οι οποίες προβλέπεται να αντικαταστήσουν τις υφιστάμενες μεταλλικές γέφυρες. Το κόστος του έργου με τον ΦΠΑ φτάνει τα 8,9 εκατ. ευρώ. Η εργολαβία ξεκίνησε το 2019 από την εταιρεία Σιδηροδρομικά Εργα και αναμένεται να ολοκληρωθεί το επόμενο διάστημα.

6. Ηλεκτροκίνηση γραμμής Λάρισα-Βόλος

Συνοπτικά, το αντικείμενο τού έργου αφορά: στην κατασκευή νέας μονής σιδηροδρομικής γραμμής κανονικού εύρους, στο τμήμα από την Χ.Θ. 49+184 (πριν από την είσοδο του Σ.Σ. Λατομείου) έως τη Χ.Θ. 59+677 (είσοδος Σ.Σ. Βόλου), προς αντικατάσταση της υπάρχουσας μη λειτουργούσας, μετρικού ή μικτού εύρους, γραμμής στο τμήμα, τοποθέτηση ηλεκτροκίνησης και μιας νέας στάσης στη ΒΙΠΕ. Το έργο είναι κόστους 82,8 εκατ. ευρώ. Η εργολαβία ξεκίνησε από την ΙΝΤΡΑΚΑΤ φέτος τον Μάιο και έχει διάρκεια τρία χρόνια.

7. Σηματοδότηση γραμμής Θεσσαλονίκη-Ειδομένη

Αφορά στην εγκατάσταση σύγχρονου συστήματος σηματοδότησης, καθώς και ETCS - level 1, στο τμήμα Θεσσαλονίκη - Ειδομένη, και αντικατάσταση 37 αλλαγών τροχιάς, για τις ανάγκες της σηματοδότησης. Η αρχή του έργου οριοθετείται στον Σ.Σ. ΤΧ1 (είσοδος από ΤΧ2) και το τέλος στον σταθμό Ειδομένης (Χ.Θ. 77+521 - πέρας Σ.Σ. Ειδομένης, μέτρηση Θ-Ε). Στο τμήμα Πολύκαστρο - Ειδομένη, το έργο εκτείνεται κατά μήκος της νέας παραλλαγής της γραμμής. Το συνολικό μήκος του άξονα της υφιστάμενης μονής σιδηροδρομικής γραμμής Θεσσαλονίκη (ΤΧ1) - Ειδομένη (μέσω της νέας παραλλαγής Πολυκάστρου - Ειδομένης), στo οποίo θα εγκατασταθεί το σύστημα σηματοδότησης, τηλεδιοίκησης και ETCS, είναι περίπου 70,5 χιλιόμετρα. Το κόστος του έργου είναι 56,7 εκατ. ευρώ. Η εργολαβία ξεκίνησε φέτος τον Μάρτιο και θα διαρκέσει 30 μήνες (2024). Τα έργα υλοποιεί το σχήμα ΑΒΑΞ-ALSTOM.

8. Ηλεκτροκίνηση γραμμής Κιάτο-Αίγιο

Tο έργο αφορά στην κατασκευή συστήματος ηλεκτροκίνησης με δύο υποσταθμούς τροφοδοσίας 150kv/25kv/50Hz ισχύος 2Χ15MVA και συστήματος εναέριας γραμμής επαφής 25 kV/50Hz, με τηλεδιοίκηση (SCADA) από το κέντρο ελέγχου κυκλοφορίας. Το κόστος του έργου είναι 84 εκατ. ευρώ. Η εργολαβία ξεκίνησε φέτος τον Ιούλιο και θα έχει διάρκεια 30 μήνες (2025). Τα έργα υλοποιεί το σχήμα ΤΕΡΝΑ-ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ.

9. Εργα Β' φάσης Κεντρικού Σιδ. Σταθμού Αθηνών

Συνοπτικά το αντικείμενο αφορά: Πλήρης κατασκευή των νέων αποβαθρών Νο 1, 2 & 3 μετά των στεγάστρων τους και κατασκευή της θεμελίωσης των μελλοντικών εγκαταστάσεων του επιπέδου +1+2. Ολοκλήρωση κατασκευής της μεγάλης υπόγειας πεζοδιάβασης του Σ.Σ. Αθηνών περί την Χ.Θ. 10+300 κάτω από τις νέες αποβάθρες Νο 1, 2, 3 συμπεριλαμβανομένου του κελύφους των καταστημάτων εντός της υπόγειας διάβασης, τις κλίμακες, τις κυλιόμενες κλίμακες, τους ανελκυστήρες και την σύνδεση με το Σταθμό «Λαρίσης» της Αττικό Μετρό. Το κόστος του έργου με τον ΦΠΑ είναι 42,1 εκατ. ευρώ. Η εργολαβία ξεκίνησε φέτος τον Ιούλιο και θα διαρκέσει 30 μήνες. Τα έργα υλοποιεί το σχήμα ΙΝΤΡΑΚΑΤ-ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΙΚΑ ΕΡΓΑ.

10. Σιδηροδρομική στάση Νέου Αγίου Παντελεήμονα

Αφορά στην κατασκευή δύο αποβαθρών εκατέρωθεν των υφισταμένων σιδηροδρομικών γραμμών υψηλών ταχυτήτων (ΣΓΥΤ), μήκους 150 μέτρων και πλάτους 4 μέτρων η κάθε μία, ενός κλιμακοστασίου με ανελκυστήρα, πασαλοτοίχου αντιστήριξης γαιών μήκους 30 μέτρων στην άνω πλευρά της ΣΓΥΤ αποβάθρας, καθώς και δύο μεταλλικών στεγάστρων επί των αποβαθρών, μήκους 35 μέτρων το καθένα. Το κόστος με τον ΦΠΑ αγγίζει το 1 εκατ. ευρώ και τα έργα ξεκίνησαν από τη SOLIS το 2021.