Η επιλογή του Κυριάκου Πιερρακάκη ως υποψηφίου της Ελλάδας για την προεδρία του Eurogroup δεν αποτελεί μια τυπική διεκδίκηση ευρωπαϊκής θέσης, αλλά μια θεσμική δήλωση ότι η χώρα επιστρέφει στα κέντρα όπου λαμβάνονται οι αποφάσεις που καθορίζουν το μέλλον της Ευρωζώνης. Η ψηφοφορία της 11ης Δεκεμβρίου αποκτά, έτσι, χαρακτήρα που υπερβαίνει την προσωπική πολιτική πορεία του υπουργού Οικονομικών.
Παρά το γεγονός ότι βρίσκεται στο τιμόνι του υπουργείου μόλις οκτώ μήνες, ο Πιερρακάκης έχει καταφέρει να κερδίσει την εμπιστοσύνη και τον σεβασμό των συναδέλφων του. Η προσέγγισή του — τεχνοκρατική, ήρεμη, με έμφαση στη συνεργασία — διαφοροποιείται έντονα από εκείνην της περιόδου των μνημονίων, όταν η ελληνική παρουσία στο Eurogroup συνδεόταν κυρίως με κρίσεις και διαπραγματεύσεις ανάγκης.
Το προφίλ Πιερρακάκη και η ευρωπαϊκή συγκυρία
Η υποψηφιότητα δεν είναι τυχαία. Ήδη από τις αρχές Νοεμβρίου, ο Πιερρακάκης είχε δηλώσει στο Bloomberg ότι μια κορυφαία ευρωπαϊκή θέση για Έλληνα αξιωματούχο «θα συμβόλιζε την επιτυχία της ελληνικής οικονομίας τα τελευταία χρόνια». Το αμερικανικό μέσο υπενθύμιζε τότε ότι στα πρώτα κιόλας 40 χρόνια της ζωής του έχει διανύσει μια αξιοσημείωτη δημόσια διαδρομή: σπουδές στην πληροφορική και την πολιτική οικονομία, υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης την περίοδο 2019–2023 όπου ηγήθηκε της ψηφιοποίησης του κράτους, στη συνέχεια υπουργός Παιδείας που άνοιξε τον δρόμο για τη μεταρρύθμιση των ιδιωτικών πανεπιστημίων, και πλέον υπουργός Οικονομίας με κεντρικό ρόλο στον δημοσιονομικό σχεδιασμό της χώρας.
Το νέο τοπίο στην Ευρωζώνη απαιτεί προφίλ που μπορούν να διαχειριστούν σύνθετες ισορροπίες: το αναθεωρημένο Σύμφωνο Σταθερότητας, η ανάγκη για εύρος στις δημοσιονομικές πολιτικές, η ψηφιακή και πράσινη μετάβαση, αλλά και οι αναταράξεις στην τραπεζική ένωση και την ενεργειακή ασφάλεια. Σε αυτό το περιβάλλον, η τεχνοκρατική ταυτότητα του Πιερρακάκη ταιριάζει με το είδος ηγεσίας που αρκετά κράτη–μέλη θεωρούν κατάλληλο για τα επόμενα χρόνια.
Η σημασία για την Ελλάδα
Για την Ελλάδα, η σημασία είναι ακόμη μεγαλύτερη. Η διεκδίκηση της προεδρίας του Eurogroup έρχεται ως έμπρακτη αναγνώριση ότι η χώρα έχει ανακτήσει ένα σημαντικό μέρος από την αξιοπιστία που χάθηκε στα χρόνια της κρίσης. Από «παράδειγμα προς αποφυγή», σήμερα βρίσκεται σε θέση να επιλέγει και όχι να της επιλέγονται οι ρόλοι.
Ακόμη και στην απευκταία περίπτωση που ο Πιερρακάκης δεν εκλεγεί, η ίδια η διαδικασία αφήνει θεσμικό αποτύπωμα. Υποδηλώνει ότι η Ελλάδα έχει επιστρέψει στην ευρωπαϊκή κανονικότητα, ότι διαθέτει στελέχη με διεθνές κύρος και ότι μπορεί να συμμετέχει ισότιμα στη διαμόρφωση της οικονομικής πολιτικής. Πρόκειται για μια παρακαταθήκη που θα λειτουργήσει πολλαπλασιαστικά, ιδίως στον τομέα της αξιοπιστίας — το πεδίο που κλονίστηκε περισσότερο από οποιοδήποτε άλλο στη δεκαετία των μνημονίων.
Ευρωπαϊκές ισορροπίες και ρόλος της Ελλάδας
Στο ευρωπαϊκό παρασκήνιο, η υποψηφιότητα Πιερρακάκη θεωρείται ότι «κουμπώνει» σε μια σειρά πιο σύνθετων ισορροπιών. Οι χώρες του Νότου και του Βορρά βρίσκονται εκ νέου σε διαδικασία αναπροσαρμογής των συμμαχιών τους, καθώς η συζήτηση για τους νέους δημοσιονομικούς κανόνες, τον ρόλο της ΕΚΤ και την τραπεζική ένωση αναδεικνύει αποκλίνουσες προτεραιότητες.
Παράλληλα, Γαλλία και Ιταλία φαίνεται να αναζητούν ισχυρότερη θεσμική παρουσία στον «σκληρό πυρήνα» της οικονομικής διακυβέρνησης, αντισταθμίζοντας την επιρροή της Γερμανίας. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, η ελληνική υποψηφιότητα προσφέρει την προοπτική ενός προσώπου που δεν ταυτίζεται απόλυτα με καμία πλευρά, στοιχείο που μπορεί να την καταστήσει χρήσιμο συνδετικό κρίκο ανάμεσα στα δύο στρατόπεδα.
Για αρκετές ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, η Ελλάδα λειτουργεί ως χώρα που γνωρίζει τον Νότο, κατανοεί όμως και τη θεσμική «λογική» του Βορρά, δημιουργώντας το περιθώριο για έναν πιο ισορροπημένο ρόλο στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων.
→ Διαβάστε επίσης: Φορολογία: Οι 3 παράγοντες που οδηγούν σε αύξηση εσόδων ως το 2029 - Πώς διευρύνεται η φορολογική βάση
Οικονομικό αποτύπωμα της υποψηφιότητας
Η υποψηφιότητα, τέλος, δεν στερείται και οικονομικής σημασίας. Σε μια περίοδο όπου οι αγορές αξιολογούν τη σταθερότητα κάθε χώρας με αυστηρούς όρους, το γεγονός ότι η Ελλάδα προβάλλεται ως πιθανή επικεφαλής του κυρίαρχου οργάνου οικονομικής πολιτικής της Ευρωζώνης λειτουργεί υποστηρικτικά για το επενδυτικό προφίλ της χώρας.
Η 11η Δεκεμβρίου θα αποτυπώσει το αποτέλεσμα της αναμέτρησης. Ανεξάρτητα από τη θετική ή αρνητική έκβαση, η Ελλάδα έχει ήδη πετύχει κάτι σημαντικό: να επιστρέψει στον πυρήνα της Ευρωζώνης, όχι ως πρόβλημα προς επίλυση, αλλά ως δύναμη με ρόλο και φωνή στη διαμόρφωση των κρίσιμων ευρωπαϊκών αποφάσεων.
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
