Στην κοινωνία του «είσαι ό,τι δηλώσεις», η ίδια η χώρα (προφανώς επηρεασμένη) δηλώνει υπευθύνως πολιτισμένη και φιλότεχνη, τη στιγμή που ειδικά στο σύγχρονο πολιτισμό το μόνο που διαθέτει να επιδείξει δεν είναι παρά ένα τεράστιο δομικό έλλειμμα. Αυτό της παντελούς και διαχρονικής απουσίας μίας συντεταγμένης εθνικής πολιτιστικής πολιτικής.
Στην εποχή του κορονοϊού, η γύμνια προβάλλει προκλητικά και αναδεικνύει το έλλειμμα ακόμη και μιας έστω επιμέρους πρόσκαιρης παρέμβασης. Ειδικά, βέβαια, σε σύγκριση με τις πρακτικές και πολιτικές άλλων Ευρωπαϊκών χωρών. Για παράδειγμα, έναντι των δισεκατομμυρίων ευρώ που διέθεσε στην πολιτιστική της αγορά η Γερμανία αλλά και η ισάριθμή μας Ολλανδία, η Ελλάδα «στηρίζει» την πολιτιστική της αγορά και κατά συνέπεια τους φυσικούς φορείς της, προσφέροντας σε κάποιους επιλεκτικά από μία ξεχαρβαλωμένη πατερίτσα. Ούτε καν δύο! Κι ούτε καν σε όλους.
Παρόλα αυτά, η Πολιτεία επιδίδεται σε αυτάρεσκες δηλώσεις, εντρυφούσα η ίδια με ζήλο στην υποκριτική τέχνη. Την δόξα της σκηνής ζήλεψε πρώτο το Υπουργείο Πολιτισμού. Επί ένα χρόνο τις βαρύγδουπες υποσχέσεις-ανακοινώσεις ακολουθούσαν πενιχρές εκταμιεύσεις. Ψίχουλα, στοχευμένα ακόμα κι αυτά, όχι προς τους επαγγελματίες της τέχνης αλλά κυρίως μέσω ρουσφετολογικών μονοπατιών σε ερασιτέχνες και φιλότεχνους. Για να μην ξεχνάμε και την πάγια ενοχική δαιμονοποίηση της επιχειρηματικότητας, από μία κατά τα άλλα φιλελεύθερη κυβέρνηση.
Για το ότι η συγκεκριμένη πολιτική δεν ενσωμάτωνε το «πολιτικό όλον» μα μόνο την κορυφή του παγόβουνου, μας πληροφόρησε απροκάλυπτα μια πρόσφατη επικοινωνιακή αλχημεία. Ο Δήμος Αθηναίων ανακοίνωσε πριν λίγο καιρό την άμεση και οριζόντια ενίσχυση των επιχειρήσεων πολιτισμού (θέατρα, καλλιτεχνικά γραφεία, εταιρείες διοργάνωσης συναυλιών, κτλ.) που εδρεύουν στα γεωγραφικά όριά του και κατ’ επέκταση, μέσω αυτών, και των επαγγελματιών του πολιτισμού και της τέχνης. Χαράς ευαγγέλια, επιτέλους! Η αισιοδοξία, όμως, και το εύκρατο επιχειρηματικό κλίμα δεν ξεπέρασε χρονικά τη διάρκεια των χειμερινών Αλκυονίδων. Μόλις προχθές οι ιδιώτες επιχειρούντες πολίτες και δημότες της Αθήνας, δια της απόρριψής τους από την αντίστοιχη ηλεκτρονική πλατφόρμα, έλαβαν για άλλη μία φορά το μάθημά τους. Ζούμε στη χώρα του «ποτέ μη λες ποτέ». Όπου «ό,τι είναι νόμιμο, δεν είναι πάντα και ηθικό», κατά την γνωστή ρήση. Όπου το αδιανόητο ενίοτε είναι εφικτό.
Η εκταμίευση, λοιπόν, του πολυδιαφημισμένου δημοτικού πακέτου ενίσχυσης της πολιτιστικής αγοράς του Δήμου Αθηναίων, ύψους 7.700.000 ευρώ, δεν προερχόταν από τον προϋπολογισμό του αλλά από περισσεύματα και κονδύλια ενός ΕΣΠΑ, που είχε εγκριθεί για την ανάπλαση ενός μέρους μόνον της πόλης. Ένα γεωγραφικό υποσύνολο στο μέγεθος περίπου του 15% του Δήμου Αθηναίων. Έτσι, όσοι κατά τύχη ή όχι (;) είχαν την έδρα τους σε συγκεκριμένες οδούς ή τμήματά τους που εμπεριέχονταν στο περίγραμμα της μελέτης (Ο.Χ.Ε. Αθήνας, ΕΣΠΑ 2014-2020) εντάσσονται. Αν είχες τη φαεινή να μετακομίσεις προσφάτως στη διπλανή πολυκατοικία, όχι.
Το πολυαναμενόμενο «δώρο» αποδείχθηκε μερικό και στοχευμένο αντίδωρο, τυλιγμένο όμως σε καθολικό επικοινωνιακό περιτύλιγμα. Τζάμπα μαγκιά; Ανέξοδη προσωπική προβολή; Διαχειριστική αυθαιρεσία; Φωτογραφική πονηριά; Ανικανότητα; Ωχαδερφισμός; Άγνοια κινδύνου; Σε κάθε περίπτωση, η υποτιθέμενη οριζόντια επιχορήγηση των πολιτιστικών επιχειρήσεων του Δήμου Αθηναίων και η ανορθόδοξη απόφαση του Δημάρχου ώστε η ένταξη να τελεί υπό την αίρεση της διεύθυνσης της έδρας των εταιρειών, εξαιρεί τη συντριπτική πλειοψηφία των πολιτιστικών επιχειρήσεων. Όχι μόνο δεν επιχειρεί να καλύψει το ευρύτερο συγκρότημα πρωτευούσης (έστω με συνέργειες και με όμορους δήμους, εάν αυτό ήταν δυνατόν) αλλά δεν διασφαλίζει καν την αυτονόητη ισονομία εντός των ορίων του Δήμου Αθηναίων. Δημιουργώντας με αυτόν τον τρόπο πολλαπλές ταχύτητες και συνθήκες αθέμιτου ανταγωνισμού. Αποδεικνύεται έτσι πολιτικά και ηθικά προκλητική και άδικη, ενώ ελέγχεται σαφώς ως προς τη νομιμότητά της, όπως τουλάχιστον διαβεβαιώνουν έγκυροι νομικοί κύκλοι.
Συγκεκριμένα, παραβιάζει το άρθρο 4 - παράγραφος 1 του Συντάγματος (Αρχή της Ισότητας, όμοια ρύθμιση σε όμοιες περιπτώσεις), το άρθρο 5 – παράγραφος 1 (Αρχή Οικονομικής Ελευθερίας), το άρθρο 25 – παράγραφος 1 (Αρχή Αναλογικότητας), την αρχή της χρηστής διοίκησης και της δικαιολογημένης προστατευόμενης εμπιστοσύνης του διοικουμένου ενώ μέσω της φωτογραφικής και μονομερούς αύξησης της ρευστότητας, θίγει και παραβιάζει πλήρως όλες ανεξαιρέτως τις διατάξεις περί αθέμιτου ανταγωνισμού. Επίσης, παρότι η προκήρυξη ενδιαφέροντος αποτελεί κανονιστική πράξη, δεν δικαιολογεί εξαιρέσεις εφόσον πλήττει οικονομικά δικαιώματα.
Έως και σήμερα και ενώ έχει ανοίξει ήδη η πλατφόρμα (που άλλους απορρίπτει και άλλους δέχεται) υπήρξε αντίδραση τόσο του Συνδέσμου Διοργανωτών Ελλάδος όσο και των θεατρικών παραγωγών. Στους πρώτους, ο Δήμος αρνήθηκε οποιαδήποτε συζήτηση, οχυρωμένος πίσω από τις υπηρεσίες του, τη μελέτη ανάπλασης και τον χάρτη της Ο.Χ.Ε. καθώς και τις δεσμεύσεις που απορρέουν από το ΕΣΠΑ. Αναμενόμενο! Στους δεύτερους, έδωσε μία αόριστη υπόσχεση για το μέλλον, χρονικά απροσδιόριστη και ατεκμηρίωτη, βασισμένη σε ένα πολύπλοκο και αμφιλεγόμενο σύστημα ανάληψης προσωπικής ευθύνης μέσω υπεύθυνων δηλώσεων.
Ο Δήμαρχος Αθηναίων και το Δημοτικό Συμβούλιο (έχει άραγε συνειδητοποιήσει την κρισιμότητα του θέματος η Δημοτική Αντιπολίτευση;) οφείλουν οι ίδιοι να βρουν τις απαραίτητες εκείνες νομικές δικλείδες που διασφαλίζουν την ίση μεταχείριση και συνάδουν με το πνεύμα της συγκεκριμένης προκήρυξης. Διαφορετικά, είτε λόγω δόλου, είτε λόγω ανικανότητας, είτε δεσμε΄τσεων κάποιου ευρωπαϊκού προγράμματος, σε κάθε περίπτωση πάντως, όλο αυτό δεν έχει καμία σχέση με τη στήριξη της πολιτιστικής αγοράς εντός των ορίων του Δήμου. Αν υπάρχουν νομικές αδυναμίες και κωλύματα, τότε οφείλουν να συμπληρώσουν τις εκταμιεύσεις από άλλα κονδύλια. Ειδάλλως, είναι προτιμότερο να αποσύρουν την προκήρυξη και την απόφαση και να μην κάνουν τίποτα απολύτως, ιδίως όταν αυτό αποδεικνύεται παρεμβατικό και αθέμιτο, διχαστικό, άνισο και διαιρετικό.
*Γιώργος Ιωάννου είναι ψευδώνυμο πολύ γνωστού επιχειρηματία στο χώρο του πολιτισμού
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
