Αντιμέτωπες σε μια ανελέητη τιτανομαχία για την προσέλκυση αμερικανικών φορτίων LNG αναμένεται να βρεθούν το επόμενο διάστημα Ευρώπη και Ασία, καθώς ο επερχόμενος χειμώνας και οι αναμενόμενες χαμηλές θερμοκρασίες εκτιμάται ότι θα οδηγήσουν σε ισχυρή αύξηση της ζήτησης φυσικού αερίου για θέρμανση - είτε μέσω άμεσης καύσης σε λέβητες, είτε μέσω ηλεκτροπαραγωγής που στηρίζεται σε μεγάλο βαθμό στο φυσικό αέριο.
Σύμφωνα με πρόσφατη ανάλυση της Timera Energy, κατά την τρέχουσα περίοδο η Ευρώπη πληρώνει υψηλότερες τιμές από την Ασία για να εξασφαλίσει τα απαραίτητα φορτία LNG από τις Ηνωμένες Πολιτείες ενόψει του χειμώνα, καθώς προσπαθεί να διατηρήσει επαρκή αποθέματα φυσικού αερίου χωρίς να χρειαστεί να προχωρήσει σε υπερβολική άντληση από τις αποθήκες. Το προβάδισμα της Ευρώπης στις τιμές «netback» - δηλαδή στο καθαρό οικονομικό όφελος μετά τα κόστη μεταφοράς - αντικατοπτρίζει τη στρατηγική της πίεση για τη διασφάλιση ενεργειακής επάρκειας μέσα στους επόμενους μήνες.
Ωστόσο, η Timera Energy επισημαίνει ότι η ελκυστικότητα της Ευρώπης για τα ευέλικτα φορτία LNG ενδέχεται να περιοριστεί προς το καλοκαίρι του 2026, καθώς οι αποδόσεις για τους Αμερικανούς εξαγωγείς προς την Ευρώπη και την Ασία αναμένεται να εξισορροπηθούν. Με άλλα λόγια, τα οικονομικά οφέλη για τους εξαγωγείς θα είναι παρόμοια και για τις δύο αγορές και επομένως το πλεονέκτημα που διατηρεί σήμερα η Ευρώπη (πληρώνοντας ακριβότερα) θα χαθεί, λόγω αύξησης της ζήτησης από την Ασία με φόντο την προσπάθεια χωρών όπως η Κίνα, η Ιαπωνία και η Νότια Κορέα να διασφαλίσουν τον ενεργειακό τους εφοδιασμό.
Αποθέματα και τιμές
Παρά τη σημαντική πρόοδο που έχει σημειωθεί τα τελευταία δύο χρόνια στον τομέα της αποθήκευσης, η Ευρώπη μπαίνει στον φετινό χειμώνα με περίπου 10 εκατ. τόνους λιγότερα αποθέματα φυσικού αερίου σε σύγκριση με πέρυσι. Το γεγονός αυτό σε συνδυασμό με τη συνεχιζόμενη μείωση των ροών από τη Ρωσία (προσφάτως σε επίπεδο υπουργών Ενέργειας της ΕΕ αποφασίστηκε η πλήρης απομάκρυνση από το ρωσικό αέριο ως το 2028) περιορίζει τα περιθώρια ευελιξίας και αυξάνει την ευαισθησία των τιμών σε απρόβλεπτες μεταβολές της ζήτησης.
Μπορεί εξάλλου οι προθεσμιακές τιμές φυσικού αερίου (TTF forward curve) για τον χειμώνα του 2025 να έχουν υποχωρήσει αισθητά σε σχέση με πέρυσι, ως αποτέλεσμα των ισχυρών ρυθμών πλήρωσης των αποθηκών κατά τη θερινή περίοδο, ωστόσο οι τιμές για τα επόμενα έτη παραμένουν σχεδόν αμετάβλητες, κάτι που δείχνει ότι η αγορά δεν έχει ακόμη ενσωματώσει πλήρως το επερχόμενο κύμα αύξησης της προσφοράς LNG.
Σύμφωνα δε με την Timera Energy, ακόμα και συνυπολογίζοντας τις νέες ποσότητες αερίου που προστίθενται στο σύστημα, οι τιμές παραμένουν αισθητά υψηλότερες από τα προ κρίσης επίπεδα. Ειδικότερα, η χειμερινή καμπύλη του TTF διαμορφώνεται κατά μέσο όρο στα 11,4 δολάρια ανά MMBtu (εκατομμύριο βρετανικές θερμικές μονάδες) έναντι 6,3 δολ./MMBtu την περίοδο 2016 – 2020 και 13,7 δολ./MMBtu πέρυσι, γεγονός που δείχνει ότι η αγορά φυσικού αερίου δεν έχει ακόμη επανέλθει σε πλήρη ισορροπία - και είναι αμφίβολο αν, ελλείψει του σταθερού μέσω αγωγών και διμερών συμβολαίων εφοδιασμού από τη Ρωσία, θα επανέλθει ποτέ.
Νέες ποσότητες LNG στην αγορά
Σημειώνεται ότι σταδιακά εισερχόμαστε σε μια νέα φάση ενίσχυσης της παγκόσμιας προσφοράς LNG, με τη Βόρεια Αμερική να βρίσκεται στο επίκεντρο των εξελίξεων. Νέα έργα, όπως τα Plaquemines LNG, Corpus Christi Expansion και LNG Canada αυξάνουν την προσφορά κατά περίπου 14 εκατ. τόνους ετησίως, ήτοι κατά περίπου 6,3% σε σχέση με πέρυσι.
Η επέκταση της παραγωγικής δυναμικότητας αναμένεται να επιταχυνθεί περαιτέρω την περίοδο 2026 – 2027 καθώς θα τεθούν σε πλήρη λειτουργία και άλλα μεγάλα έργα, όπως το Golden Pass LNG στο Τέξας.
Ωστόσο, παρά τη συνεχή αύξηση της παγκόσμιας προσφοράς, η Timera Energy προειδοποιεί ότι οι τιμές του LNG παραμένουν εξαιρετικά ευαίσθητες ακόμη και σε μικρές μεταβολές της ζήτησης. Ο λόγος είναι πως το παγκόσμιο δίκτυο παραγωγής, προμήθειας και μεταφοράς LNG διαθέτει πολύ περιορισμένα περιθώρια εφεδρικής δυναμικότητας — δηλαδή, δεν υπάρχει αρκετός «χώρος» στο σύστημα για να καλύψει απροσδόκητες αυξήσεις της κατανάλωσης ή προσωρινές διακοπές στην παραγωγή. Αυτό σημαίνει ότι ακόμη και ένα μικρό σοκ στη ζήτηση ή στην προσφορά μπορεί να προκαλέσει αισθητές διακυμάνσεις στις τιμές διεθνώς.
Προοπτικές και μεταβλητότητα
Η Timera Energy εκτιμά ότι οι τιμές φυσικού αερίου στην Ευρώπη θα διατηρηθούν σχετικά υψηλά κατά το τέταρτο τρίμηνο του 2025, καθώς η ήπειρος θα συνεχίσει να ανταγωνίζεται την Ασία για την εξασφάλιση φορτίων LNG με στόχο την κάλυψη των ενεργειακών της αναγκών. Εφόσον δεν υπάρξουν σημαντικές διαταραχές στην αγορά, οι αποσύρσεις από τα αποθέματα αναμένεται να επιταχυνθούν προς το πρώτο τρίμηνο του 2026, περίοδος κατά την οποία προβλέπεται μερική ανάκαμψη της ζήτησης στην Ασία.
Συνολικά, σύμφωνα με την Timera Energy, πέντε βασικοί παράγοντες αναμένεται να καθορίσουν την πορεία της αγοράς LNG και τις τιμές του φυσικού αερίου τους επόμενους μήνες.
- Πρώτος και σημαντικότερος είναι ο παράγοντας των θερμοκρασιών στην Ευρώπη, που αποτελεί τον κύριο δείκτη μεταβλητότητας. Ένας ψυχρός χειμώνας θα απαιτήσει αυξημένες εισαγωγές LNG, ενώ ένας ήπιος καιρός θα μπορούσε να μειώσει την πίεση στην αγορά. Η επίδραση υπολογίζεται σε μεταβολή από +10 έως –5 εκατ. τόνους στη ζήτηση.
- Ανάλογα σημαντικός είναι και ο ρόλος του καιρού στη Βορειοανατολική Ασία, καθώς οι θερμοκρασίες του χειμώνα στην περιοχή θα καθορίσουν το πόσο «σφιχτή» θα καταστεί η παγκόσμια αγορά LNG. Σε αυτή την περίπτωση, η διακύμανση εκτιμάται σε +10 έως –10 εκατ. τόνους.
- Ένας τρίτος παράγοντας αφορά την παραγωγή από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (ΑΠΕ) στην Ευρώπη. Όταν η απόδοση των αιολικών και φωτοβολταϊκών είναι χαμηλή, αυξάνεται η ανάγκη για χρήση φυσικού αερίου στην ηλεκτροπαραγωγή, με ενδεχόμενη επίδραση +5 έως –5 εκατ. τόνους.
- Επιπλέον, οι εξαγωγές ρωσικού LNG παραμένουν παράγοντας αβεβαιότητας. Τυχόν αλλαγές στις ροές, είτε λόγω κυρώσεων είτε λόγω πολιτικών αποφάσεων, μπορούν να επηρεάσουν το παγκόσμιο ισοζύγιο προσφοράς κατά +5 ή –5 εκατ. τόνους.
- Τέλος, η αδύναμη ασιατική ζήτηση, που συνδέεται με τη χαμηλή βιομηχανική δραστηριότητα, ενδέχεται να οδηγήσει περισσότερα φορτία LNG προς την Ευρώπη, ασκώντας καθοδική πίεση στις τιμές. Η επίδραση αυτού του παράγοντα εκτιμάται σε +5 έως –10 εκατ. τόνους.
→ Διαβάστε επίσης: Ευρώπη: Υψηλού ρίσκου το «μπλόκο» στο ρωσικό αέριο - Το κόστος ρεύματος και τα «καμπανάκια» της βιομηχανίας
Αβεβαιότητα
Συνολικά, παρότι η Ευρώπη έχει πλέον σε μεγάλο βαθμό θωρακίσει την ενεργειακή της ασφάλεια, η αγορά εξακολουθεί να λειτουργεί με περιορισμένα περιθώρια ευελιξίας. Ένας ψυχρός χειμώνας, είτε στην Ευρώπη είτε στην Ασία, ή μια απρόβλεπτη διακοπή στην προσφορά, θα μπορούσε να αναζωπυρώσει τις έντονες διακυμάνσεις τιμών που χαρακτήρισαν τα προηγούμενα χρόνια.
Η συνεχιζόμενη «τιτανομαχία» μεταξύ Ευρώπης και Ασίας για την εξασφάλιση φορτίων LNG θα αποτελέσει τον καθοριστικό παράγοντα για το πού θα κινηθεί η τιμή στο TTF, αλλά και για το πώς θα διαμορφωθεί η ισορροπία του παγκόσμιου ενεργειακού συστήματος τους επόμενους μήνες.